R U + P A

De wijk Broeckgouw is de laatste nieuwe wijk richting het Markermeer aan de noordkant van Volendam richting het Markermeer. De Wijk van ongeveer 11.000 woningen is door de gemeente zelf ontwikkeld. Hierdoor is de doelgroep van woningzoekenden centraal gesteld en is er een wijk ontwikkeld met woningen die nauw aansluiten aan de bestaande vraag. De woningen in de wijk zijn een hedendaagse interpretatie van klassieke woningarchitectuur met een typerende jaren ’30 stijl. Bureau Kuiper Compagnons heeft een stedenbouwkundig plan gemaakt met een duidelijk centraal assenkruis van water en park en een ringlaan die de vier kwadranten omsingelt. Binnen dit plan heeft RU+PA zowel het Noordoostelijke kwadrant ontworpen als het sluitstuk van de wijk aan de Oostrand en het Oostelijk eiland (de Hors).

Als eerste is het noordoostelijke kwadrant gerealiseerd. Het blok heeft een duidelijk centraal assenkruis van water en park met een omsingelende ringlaan. In het plangebied zijn vier sfeergebieden ontworpen met elk hun eigen karakter dat aansluit op de stedenbouwkundige hoofdopzet van het gebied. Van ring naar de middenassen en naar het binnen gebied waar het steeds verkeersluwer wordt, wat ook in de schaal van de gebouwen tot uitdrukking komt. De bebouwing transformeert van stedelijk formeel richting het midden van het kwadrant naar steeds meer tuinstad of zelfs vriendelijk tuindorp.

De woningen van de Ringlaan vormen het kader van de wijk en hebben ondanks de lengte van de bebouwing een levendig en divers silhouet. De Water en Park woningen staan loodrecht op de ring en hebben een gemoedelijke schaal met een sterke verticale ritmische geleding. De Groene Wigge woningen in het midden van de buurt hebben een intiem karakter. De lage dakkappen zorgen voor de gewenste kleinschaligheid terwijl verfijnde detaillering de individualiteit van de woningen benadrukt. Het Carré en de Watervilla’s vormen een uitzondering binnen het plangebied, in inpassing, volume en materiaal.

Ringlaan
De Ringlaan woningen hebben een opvallend silhouet waarbij ‘vlaggetjes’ de daklijn van typische rijtjesarchitectuur doorbreekt. De voorgevel van de hoekwoningen loopt door in de zijgevel om een kopgevel te voorkomen. Erkers of plantenbakken naast de voordeur geven de woningen een eigen identiteit.

Park en Water woningen
Bij de Park en Water woningen ontstaat een rijk genuanceerd gevelbeeld door de daklijn te onderbreken met verticale volumeaccenten. Deze ‘torentjes’ en elegante laaghangende luifels accentueren de voordeur. Grote raampartijen op de begane grond zorgen voor een transparante gevel tegenover de meer gesloten gevel van de torentjes.

De Groene Wiggen
De aan het groene binnengebied gelegen woningen kenmerken zich door hun intieme karakter van een laaghangende dakgoot. De verfijnde detaillering van voordeuren, erkers, bloembakken en erfmuurtjes versterkt de individualiteit van de woningen. Ondanks de lage daklijn zorgt de doorgaande strook met brede dakkapellen op de verdieping voor een verassend ruim volume.

Carré
Het Carré vormt een uitzondering binnen het plangebied, in inpassing, volume en materiaal. Het gedraaide blok met op de vier hoekpunten torentjes die het gebouw verankeren vormt een tegengeluid zonder dat het geheel uit elkaar valt. De torentjes verwijzen naar de verticale torentjes van type B. Ze zijn iets naar achter geplaatst en worden gecomplementeerd door een terugliggend portiek en een luifel boven de uitgebouwde keuken. Daardoor ontstaat een neoplastisch volume, uitgevoerd in een lichtere kleur baksteen.

Watervilla’s
De langs de Oostrand van de ring liggende woningen grenzen direct aan het water en hebben een vergelijkbaar karakter met het Carré. Het zijn statige voorname huizen die met hun verticale gevels een sterke individualiteit benadrukken. De voorgevel met de op het westen gesitueerde voortuin is in diepte geleed in een reliëf van 3 vlakken. Belangrijke elementen om de zelfstandige identiteit te benadrukken zijn de terugliggende entree en een groot venster dat interactie biedt tussen de woonkamer en de straat. De woningen hebben een groot dakterras met uitzicht op de wijk en op het water met balustrades van metselwerk.

De Oostrand bestaat uit woongebouwen in diverse woningtypen, waarbij maximaal uitzicht op het landschap vanuit de geborgenheid van een eigen woning het uitgangspunt is. De kwaliteit van het water en groen van het polderlandschap staan centraal in het plan, waarin de Oostrand en de Hors de schakel vormen tussen de woonwijk en het polderlandschap. De woningen aan de Oostrand als een wat stedelijker ensemble aan het water en de Hors als een groen woonlandschap tegen het natuurpark langs de zeedijk. De betaalbare woningen met kleinere oppervlakten zijn een aanvulling op het woningaanbod van de Broeckgouw.

Ondanks het verschil in hoogte en volumeopbouw spreken de gebouwen duidelijk één architectonische taal. Alle gebouwen zijn opgebouwd uit compacte volumes met uitsneden die zorgen voor een verfijning van de schaal. Passend binnen de architectuur van de Broeckgouw worden de gebouwen gekenmerkt door rode baksteen met verfijnde detaillering.

De horizontale banden met verfraaide metselwerkpatronen waarin de balkons zijn opgenomen, zorgen voor een horizontaal karakter dat aansluit bij het uitgestrekte omliggende landschap. Witte accenten van Noors marmer breuksteen, geven de gebouwen elk op hun eigen manier een fijnmazige en frisse uitstraling uitsneden die zorgen voor een verfijning van de schaal.

Passend binnen de architectuur van de Broeckgouw worden de gebouwen gekenmerkt door rode baksteen met verfijnde detaillering. De horizontale banden met verfraaide metselwerkpatronen waarin de balkons zijn opgenomen, zorgen voor een horizontaal karakter dat aansluit bij het uitgestrekte omliggende landschap. Witte accenten van Noors marmer breuksteen, geven de gebouwen elk op hun eigen manier een fijnmazige en frisse uitstraling.

Appartementengebouw Oostrand
Het appartementenblok met 32 woningen, dat een landing deels in het water heeft, is door de dubbele portiekontsluiting zeer compact en is in oriëntatie maximaal gericht op het omringende landschap. In de heldere binnenstraat zijn een groot deel van de parkeerplaatsen te vinden en zijn de bergingen ontsloten. De gevels van van Broeckgouw metselwerk met Noors marmer breuksteen in combinatie met geribde horizontale metselwerkbanden vormen de basis van het ontwerp en geven het gebouw een herkenbaar karakter.

Grondgebonden woningen Oostrand
De grondgebonden woningen vormen een rijtje van vijf ‘tiny houses’ aan de ringlaan. De woningen hebben bij de entrees en bergingen, net als het appartementengebouw, een witte voering van Noors marmer breuksteen, wat een karakteristieke ritmische schakeling van elementen creëert. De voorgevels zijn uitgewerkt met een Delftse stoep zone met plantenbakken en zitelementen, die zich leent voor bewoners om hun huis verder te personaliseren en waardoor een subtiele overgang tussen publiek en privaat ontstaat.

Via een brug over het water bereik je vanaf de ringlaan het schiereiland, enerzijds van de Broeckgouw gescheiden door water en anderzijds verweven met het parklandschap aan de oostrand. In tegenstelling tot het grootste deel van de Broeckgouw wordt er hier niet uitgegaan van de zogenaamde bouwblokken, maar zijn de woningen integraal mee ontworpen in het parklandschap.

7 geschakelde grondgebonden woningen, een kleine vrijstaande woning, 4 geschakelde beneden-bovenwoningen en het appartementengebouw met 24 appartementen verspreid over een groen woonerf vormen samen een ensemble met een sterk landschappelijk karakter. Naast de verankering van openbare inrichting en architectuur zijn ook de constructie en de installaties integraal mee ontworpen. Als resultaat hiervan zullen beide ensembles, elk op hun eigen wijze, energieneutraal worden gebouwd.

Appartementen de Hors
Het appartementengebouw, met een iets monumentale entree in het verlengde van de toegangsbrug, vormt duidelijke het hoofdgebouw in het ensemble. Binnen de horizontale belijning van het appartementengebouw zijn de balkons visueel verschoven door de ramen een alternerende richting te geven. Geïntegreerde plantenbakken zorgen voor levendig groen en en witte vlakken van Noors marmer breuksteen geven een fijnmazig en fris uiterlijk dat past bij de schaal van de woningen.

Woningen de Hors
De gevel van de beneden-bovenwoningen verwijst in opbouw naar de metselwerkbanden en accenten van de bovenste twee lagen van het appartementen gebouw. De één laags grondgebonden woningen zijn in detaillering gelijk aan de bovenste verdieping van het appartementen gebouw, maar zijn opgebouwd uit een lichtere houten constructie. Het omringende landschap wordt geïntegreerd door de terrassen met kleine haagjes, die zorgen voor privacy zonder het vrije uitzicht op het groen te belemmeren.

Programma:
woningen
Opdrachtgever:
Gemeente Edam-Volendam
Adviseurs:
Evers Partners, M3 energie, Kuiper Compagnons, PW Vooijs Bouwkundig Advies
Aannemer:
Noordoostelijk kwadrant: Koopmans Bouwgroep
Oostrand en De Hors: HSB Bouw B.V.
Projectmanager:
Projectbureau de Broeckgouw, Royal Haskoning DHV
Status:
Opgeleverd
Fotografie:
Pieter Kers | beeld.nu
Video:
Pieter Kers | beeld.nu
Oordt Fotografie & Film i.o.v. Koopmans Bouwgroep